Pilipinas 1941-1945 : Sa kamay ng mga Hapon
Kasaysayan nang Pananakop ng mga Hapon
Ang Pananakop ng Hapon sa Pilipinas (1941–1945): Isang Pagtanaw sa Kasaysayan
Ang pananakop ng Hapon sa Pilipinas ay isang mahalagang bahagi ng kasaysayan ng bansa na naganap noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Mula 1941 hanggang 1945, dumanas ang mga Pilipino ng matinding hirap, pang-aapi, at karahasan sa ilalim ng pananakop ng mga Hapones. Sa kabila nito, ipinakita ng mga Pilipino ang kanilang tapang at pagmamahal sa bayan sa pamamagitan ng paglaban sa iba't ibang paraan.
Pagsisimula ng Pananakop
Noong Disyembre 8, 1941, sinalakay ng Imperyo ng Hapon ang Pilipinas, halos kasabay ng pag-atake sa Pearl Harbor sa Hawaii. Sa loob lamang ng ilang linggo, bumagsak ang maraming bahagi ng bansa sa kamay ng mga Hapones. Noong Enero 2, 1942, tuluyang nasakop ng mga Hapones ang Maynila at idineklarang isang "Open City" upang maiwasan ang matinding pinsala.
Ang Pagbagsak ng Bataan at ang Death March
Matapos ang mahigit tatlong buwang matinding labanan, bumagsak ang Bataan noong Abril 9, 1942. Humigit-kumulang 76,000 sundalong Pilipino at Amerikano ang napilitang sumuko at dumanas ng tinatawag na Death March, kung saan sila ay pinaglakad nang halos 100 kilometro mula Mariveles, Bataan patungong San Fernando, Pampanga. Marami ang namatay sa gutom, sakit, at pang-aabuso ng mga sundalong Hapones.
Samantala, ang isla ng Corregidor, ang huling tanggulan ng Allied Forces sa Pilipinas, ay bumagsak noong Mayo 6, 1942. Sa puntong ito, halos buong Pilipinas ay nasa ilalim na ng kontrol ng mga Hapones.
Ang Pamamahala ng mga Hapones
Upang patatagin ang kanilang pamumuno, nagtatag ang mga Hapones ng isang papet na pamahalaan sa ilalim ni Jose P. Laurel noong 1943. Bagamat binigyan ng limitadong awtonomiya ang mga Pilipino, mahigpit pa rin ang kontrol ng mga Hapones sa bansa. Ginamit nila ang propaganda upang hikayatin ang mga Pilipino na suportahan ang Greater East Asia Co-Prosperity Sphere, ngunit karamihan sa mga Pilipino ay hindi nagpatinag.
Ang Paglaban ng mga Pilipino
Sa kabila ng pananakop, hindi tumigil ang paglaban ng mga Pilipino. Maraming gerilyang grupo ang lumaban sa mga Hapones, kabilang ang Hukbalahap (Hukbo ng Bayan Laban sa Hapon), na pinamunuan ni Luis Taruc. Ang mga gerilya ay nagsagawa ng mga opensiba laban sa mga Hapones, ginamit ang guerilla tactics, at tumulong sa Allied Forces sa pagbawi ng bansa.
Ang Mapanirang Labanan sa Maynila
Noong Pebrero 1945, nagsimula ang Battle of Manila, isang matinding labanan sa pagitan ng Allied Forces at ng mga Hapones. Sa loob ng isang buwan, winasak ang malaking bahagi ng lungsod, at tinatayang higit 100,000 sibilyan ang namatay dahil sa brutalidad ng mga Hapones. Isa ito sa pinakamadugong labanan sa kasaysayan ng bansa.
Ang Pagpapalaya sa Pilipinas
Noong Oktubre 1944, bumalik si Heneral Douglas MacArthur sa Leyte, kasabay ng pagbawi ng Allied Forces sa bansa. Sa loob ng ilang buwan, unti-unting napalaya ang Pilipinas mula sa kontrol ng mga Hapones. Noong Hulyo 1945, tuluyang natapos ang pananakop ng Hapon, at pagsapit ng Agosto, sumuko ang bansang Hapon matapos ang pagbagsak ng mga atomic bomb sa Hiroshima at Nagasaki.
Epekto ng Pananakop
Ang pananakop ng Hapon ay nagdulot ng matinding epekto sa Pilipinas. Libu-libong Pilipino ang namatay sa labanan, gutom, at sapilitang paggawa (forced labor). Maraming lungsod at imprastraktura ang nawasak, lalo na ang Maynila. Matapos ang digmaan, kinailangan ng bansa ng matagal na panahon upang makabangon mula sa matinding pinsala.
Konklusyon
Ang pananakop ng Hapon sa Pilipinas ay isang panahon ng pagsubok na nagpatibay sa diwa ng pagiging makabayan ng mga Pilipino. Sa kabila ng matinding paghihirap, napanatili ng mga Pilipino ang kanilang kalayaan sa pamamagitan ng pagtutulungan at paglaban. Ang kasaysayang ito ay patuloy na nagbibigay-aral sa mga susunod na henerasyon tungkol sa halaga ng kalayaan at pagkakaisa.
Mga Sanggunian
Agoncillo, Teodoro A. History of the Filipino People. Quezon City: Garotech Publishing, 1990.
Joaquin, Nick. Manila, My Manila: A History for the Young. Pasig: Anvil Publishing, 1999.
Zaide, Gregorio F. & Zaide, Sonia M. Philippine History and Government. Quezon City: All-Nations Publishing, 2004.
Steinberg, David Joel. The Philippines: A Singular and a Plural Place. Boulder, CO: Westview Press, 2000.
Comments
Post a Comment